primitivo
Najstarsza wzmianka o primitivo we Włoszech pochodzi z 1799 roku. Tam widnieje jeszcze pod nazwą „primativo”. Przez wiele lat odmiana ta służyła jako dodatek zwiększający poziom alkoholu w winach. Często korzystali z niego producenci amarone. Uprawiane było przede wszystkim w Apulii, w okolicy Salento. Pod różnymi nazwami odmiana wędrowała z osadnikami, aż dotarła do Kalifornii i zdominowała tamtejsze uprawy. Do USA szczep sprowadził George Gibbs, właściciel szkółki roślin ozdobnych z Long Island w Nowym Jorku. Rozprzestrzeniła się dzięki gorączce złota – wówczas wzrosło zapotrzebowanie na trunki, a zinfandel - jak nazwano go w Ameryce - jest bardzo wydajny.
Przez długi czas Amerykanie uważali zinfandela za szczep o lokalnym pochodzeniu. Jednak badania DNA z 1994 roku ostatecznie potwierdziły tożsamość odmiany z włoskim primitivo i chorwackim tribidrag. I pozwoliło Włochom na używanie nazwy „zinfandel” zamiennie z „primitivo” na rynku własnym i zewnętrznym (czytaj: amerykańskim). Choć Amerykanie, pomimo ustalenia zgodności DNA, wciąż trwają przy swoim.
Charakteryzuje się dużym wigorem. Kiście oraz jagody zinfandela są stosunkowo duże i intensywnie zabarwione, niemal czarne. Jagody na kiściach dojrzewają nierównomiernie, co bardzo utrudnia zbiory. Odmiana nadaje się do produkcji zarówno ciężkich win czerwonych (po dłuższej maceracji), które mogą dłużej dojrzewać, jak i słodkich, wzmacnianych na wzór porto. Doskonale także miesza się z innymi odmianami, można z niej też otrzymać półsłodkie wina różowe, tzw. white zinfandel, niezwykle popularne za oceanem. Czerwone, wytrawne, cięższe zinfandele świetnie nadają się do dojrzewania w beczkach. Charakterystyczne dla odmiany aromaty to nuty jeżyn, malin, wiśni, czarnego pieprzu po anyż i goździki.
Inne nazwy: zinfandel, crljenak kaštelanski, tribidrag.